Blockchain w PKO Banku Polskim

Jako pierwsza polska instytucja finansowa z sukcesem wdrożyliśmy komercyjne rozwiązanie oparte na technologii blockchain.

 

  • Od kilku lat monitorujemy oraz stymulujemy rozwój wiodących projektów w obszarze technologii blockchain
  • Prace R&D (ang. research and development) w obszarze blockchain realizujemy w formule projektów wewnętrznych, jak i otwartych, w których biorą udział: start-upy, firmy technologiczne, instytucje finansowe, instytucje naukowe, kancelarie prawne, instytucje publiczne oraz niezależni specjaliści

Jak to się wszystko zaczęło?

Jednym z modeli rozwoju innowacyjnych produktów i usług jest platforma współpracy ze start-upami – Let’s Fintech with PKO Bank Polski.

Jak to się wszystko zaczęło?

  • 1

    Trwały nośnik

    Dzięki Let’s Fintech wraz ze start-upem Coinfirm wdrożyliśmy pierwszą komercyjną usługę opartą na technologii blockchain

  • 2

    Centrum Kompetencyjne Blockchain (CKB) dla:

    • pracowników banku zainteresowanych technologią blockchain
    • potencjalnych odbiorców prowadzonych i planowanych projektów.
  • 3

    Wydzielono w ramach CKB 2 zespoły:

    • grantowy, współpracujący z Politechniką Warszawską nad projektem badawczo-rozwojowym dofinansowanym z Narodowego Centrum Badań i Rozwoju w zakresie wdrożenia usług tokenizacji i smart kontraktów
    • wdrożeniowy, który skupia się na zaimplementowaniu rozwiązań bazujących na technologii blockchain w infrastrukturze banku (Trwały nośnik, e-RA, SIRA, Sandbox Blockchain, system raportowania stanu obligacji skarbowych dla Ministerstwa Finansów)

Blockchain w banku

Zastosowane przez bank rozwiązanie polega na wprowadzeniu nośnika w postaci bankowości elektronicznej w połączniu z prywatną siecią blockchain w technologii Hyperledger Fabric oraz przechowywaniu dokumentów w zewnętrznym wobec banku archiwum umieszczonym u zaufanej trzeciej strony (KIR S.A). Technologia blockchain umożliwia śledzenie zmian na dokumencie poprzez rejestrowanie w czasie rzeczywistym w sieci rozproszonej (DLT) metadanych i wyniku funkcji skrótu dokumentu (HASH).

 

 

Czym jest i do czego służy Trwały nośnik?

Trwały nośnik umożliwia zastąpienie dokumentów fizycznych (papierowych lub nagranych na CD) ich elektronicznymi odpowiednikami przesyłanymi w serwisie iPKO. Wdrożony jest we współpracy z KIR, która przechowuje kopie dokumentów jako zaufana trzecia strona.

Trwały nośnik gwarantuje:

  • autentyczność (źródło pochodzenia)
  • integralność (brak ingerencji w treść)
  • dostęp do dokumentu przez wymagany czas (najczęściej przez okres trwania umowy oraz po zakończeniu umowy – przez czas przedawnienia roszczeń stron tej umowy)

Trwały nośnik spełnia prawną definicję dostarczenia dokumentów (tak samo jak przekazanie kartki papieru). Pozwala przeszukać sieć blockchain w celu potwierdzenia cech danego dokumentu (autentyczności, integralności itp.).

Dokumenty na Trwałym nośniku, tak jak dokumenty papierowe, dzielą się na:

  • spersonalizowane, czyli z danymi przeznaczonymi tylko dla odbiorcy np. wyciąg z konta - dostępne są one tylko po zalogowaniu do iPKO,
  • niespersonalizowane, czyli ogólnodostępne np. Taryfa, Regulamin - dostępne są one w iPKO oraz na stronie e-Dokumenty

  • Dokumenty, które zawierają dane przeznaczone tylko dla odbiorcy tego dokumentu (np. wyciąg do rachunku).

  • Gdy uzgodniliśmy taką formę wysyłki, wtedy dostarczamy dokument w wiadomości w serwisie iPKO. W dodatkowej wiadomości e-mail lub SMS przekazujemy identyfikator hash tego dokumentu.

Alternatywny dostęp do dokumentów spersonalizowanych

Nie masz dostępu do adresu e-mail lub numeru telefonu, na który zostanie wysłany kod? Zadzwoń na naszą infolinię, żeby zaktualizować dane: 800 302 302 lub +48 81 535 60 60.

Dostęp do dokumentów przez stronę KIR-u jest możliwy jedynie dla osób, które tymczasowo lub na stałe straciły dostęp do iPKO

  • Wciąż możesz korzystać z Trwałego nośnika poprzez portal Krajowej Izby Rozliczeniowej (KIR). Wystarczy, że aktywujesz konto na stronie KIR-u, a znajdziesz tam swoje dokumenty bankowe.

    1. Przygotuj PESEL oraz adres e-mail lub numer telefonu komórkowego, przypisany do Twojego konta bankowego.
    2. Wejdź na stronę KIR-u i wypełnij wymagane pola.
    3. Po prawidłowym wypełnieniu pól otrzymasz kod aktywacyjny w wiadomości e-mail lub w SMS-ie (SMS otrzymają tylko te osoby, które w kontaktach z bankiem nie podały adresu e-mail).

e-RA blockchain, czy to już?

Niezależnie od formy prawnej docelowo wszystkie spółki w e-RA będą mogły skorzystać z technologii blockchain, a ich akcje będą mogły być stokenizowane (nadanie cechy programowalności). Pierwszym krokiem w kierunku tokenizacji akcji jest SIRA.

  • Rejestry akcjonariuszy, zgodnie z art. 328 KSH, można prowadzić w formie rozproszonej i zdecentralizowanej, dzięki czemu Biuro Maklerskie PKO Banku Polskiego pracuje nad implementacją technologii blockchain usprawniającą działanie prowadzonych rejestrów.

  • Aplikacja e-RA ułatwia proces tzw. dematerializacji. Proces ten polega na tym, że spółki akcyjne oraz spółki komandytowo-akcyjne, które nie są notowane na giełdzie zostały zobowiązane do przekształcenia wyemitowanych przez nie akcji w formie dokumentów (np. na okaziciela) na zapisy w elektronicznych rejestrach akcjonariuszy prowadzonych przez podmioty do tego uprawnione. Aplikacja e-RA jak dotychczas ułatwiła proces konwersji akcji kilkudziesięciu tysiącom akcjonariuszy. Są to głównie akcjonariusze spółek z relatywnie długim stażem rynkowym, ale aplikacja ta będzie również służyła do obsługi Prostych Spółek Akcyjnych, czyli formie prawnej specjalnej dla start-upów.

SIRA - czyli Standard Interfejsu Rejestrów Akcjonariuszy

Standard Interfejsu Rejestrów Akcjonariuszy, czyli SIRA powstał w celu zoptymalizowania procesu zarządzania akcjami notowanymi w rejestrach akcjonariuszy. Standard ten zbudowany jest na wzór Open Bankingu, dzięki czemu możliwe staje się zarządzanie akcjami różnych spółek w ramach jednej aplikacji. SIRA zainicjowana została w zespole Blockchain Lab zorganizowanym przez Koalicję na Rzecz Polskich Innowacji. 

Dokumentacja Standardu

  • W prace nad rozwojem SIRA zaangażowane są podmioty reprezentujące rynek kapitałowy: ING Bank Śląski, PKO Bank Polski, Santander Bank Polska, partnerzy technologiczni: Anchor Software, 7bulls, oraz kancelaria prawna DZP.

Sandbox Blockchain

We współpracy z Krajową Izbą Rozliczeniową, IBM, Chmurą Krajową, Fundacją Fintech Poland oraz UKNF stworzyliśmy środowisko do darmowego rozwijania produktów w technologii blockchain w ramach tzw. piaskownicy technologicznej – Sandbox Blockchain.

  • W praktyce start-upy lub po prostu innowacyjne firmy mogą otrzymać na 6 miesięcy darmowe środowisko chmurowe z wgraną instancją Hyperldeger Fabric (technologia najczęściej występuje w projektach prowadzonych przez bank). Sandbox Blockchain z punktu widzenia uczestników, to przede wszystkim możliwość obniżenia kosztów rozwoju produktów opartych na technologii blockchain. Jednak planujemy również obniżenie bariery prawnej wykorzystania rozwiązań opartych na blockchain poprzez udostępnienie ich w platformie Sandbox Blockchain.

Tokenizacja i smart kontrakty

Od czerwca 2019 r. do listopada 2021 r. pracujemy nad projektem Dukat, czyli nad wprowadzeniem platformy świadczenia usług w banku, które będą wykorzystywały tokeny i smart kontrakty w technologii blockchain. Prace toczą się w trzech strumieniach: biznesowym, prawnym i technologicznym. Prowadzone są też konsultacje z pracownikami oddziałów Regionu Łódzkiego. Inicjatywę współfinansuje grant Narodowego Centrum Badań i Rozwoju, partnerem naukowym i technologicznym jest Politechnika Warszawska.

Projekt wytworzy innowacje co najmniej w skali Polski. Jego celem jest komercjalizacja, czyli zaproponowanie klientom wypracowanych pomysłów i rozwiązań.

  • Tokenizacja umożliwia tworzenie cyfrowych odpowiedników realnych wartości materialnych, niematerialnych, prawnych i ich obrót, np.  tokeny walut, aktywów finansowych, energii, sztuki, nieruchomości, surowców.

  • Smart kontrakty umożliwiają tworzenie cyfrowych umów o niezaprzeczalnych zapisach, a jednocześnie bezpiecznych i efektywnych kosztowo, np. umowy bank – klient, klient – klient. Umowy będą zautomatyzowane i samorozliczające się.

Słownik technologii blockchain